Beypazarı Gezilecek Yerler
Eski zamanlarda beylerin (dönemin zenginlerinin) ticaret yaptığı Pazar olarak isimlendiren Beypazarı ilçesi Başkent Ankara’nın 100 km Kuzey Batısında tarihi evleriyle ön plana çıkmaktadır. Mağaralara, Safranbolu evlerine benzer tarihi yapılara ve Suluhan Çarşısı ile gelenleri büyüleyen bir ruha sahiptir. Beypazarı’nda yapılacaklar, yenilecek-içilecek şeyler ve gezilecek yerler başta olmak üzere detaylı bir gezi rehberi hazırladık.
Beypazarı
Tarihi, çok eski zamanlara kadar uzanan Beypazarı‘nın Osmanlı dönemine oradan Bizans ve Roma uygarlığına hatta ilk çağlara kadar dayandığı bilinmektedir. Bu nedenle yaklaşık 48 Bin nüfusa sahip Beypazarı ilçesinde gezilecek bir çok yer bulunuyor. Nostaljik Osmanlı mimarisiyle donatılmış Beypazarı Turu başlıyor.
Tarihi
Osmanlı Devleti’nin asker yetiştirme sistemi olan “Tımarlı Sipahi” projesinin uygulandığı yerlerlerden biridir. Ekonomi-Tarım-Savunma temelli bu proje sayesinde zenginleşmiştir. Daha sonraları ise zengin kişilere verilen “beg (-beğ -bey)” kelimesi ile pazar kelimesinin birleştirilmesi sonucu “beğ-pazarı” yani günümüzdeki adıyla Beypazarı adını almıştır.
Osmanlı öncesinde başka uygarlıklara da ev sahipliği yapmıştır. Örneğin yumuşak kayalıklar üzerine oyularak açılan mağaralar tarihin ilk çağlarında bile burada bir yaşam olduğuna dair sağlam kanıtlar sunmaktadır. Bu nedenle yakın zamanda Unesco‘nun Dünya Mirası Listesine eklenmiştir.
Nasıl Gidilir?
Başkent Ankara’nın 100 km Kuzey Batısında bulunan Beypazarı ilçesine İstanbul, Bolu, Eskişehir ve diğer çevre illerden kolaylıkla gidilmektedir. Kolay bir yol tarifiyle bile ulaşmak mümkün oluyor.
Beypazarı’na Nereden Geleceksiniz? | Mesafe | Süre |
İstanbul | 340 Km | 4 saat 30 dk |
Ankara | 101 Km | 1 saat 10 dk |
Eskişehir | 158 Km | 2 saat 30 dk |
Bolu (Kıbrıscık yolu ile) | 114 Km | 1 saat 10 dk |
Bolu (Tem Otobanı ile) | 157 Km | 1 saat 30 dk |
Bursa | 322 Km | 4 saat 10 dk |
İzmir | 662 Km | 7 saat 30 dk |
Beypazarı gezisine Bolu Abant’taki Kış Tatili sonrasında çıktım. Bolu-Beypazarı için her iki rotayı da kullandım. Bolu ve İstanbul tarafından gelecek ziyaretçilere ulaşım hakkında iki tavsiyem var.
-Birincisi eğer yazın Beypazarı’na geliyorsanız mutlaka Kıbrıscık yolunu kullanın. Çünkü yol boyunca kanyonlar dahil bir çok doğa manzarası size eşlik ediyor.
-İkinci rota olarak Otobanda Kızılcahamam gişelerinden çıkarak Güdül üzerinden Beypazarı’na varabilirsiniz.
Toplu Taşıma ile Ulaşım
Eğer toplu taşımadan faydalanarak buraya gelmek istiyorsanız Ankara’da Otogardan her yarım saatte bir Beypazarı Otobüsü (15 ₺) kalkıyor. Ayrıca Fatih Metro istasyonundan belirli aralıklarla 548 hat numaralı EGO Belediye Otobüslerini de (Ücret:9.25₺) kullanabilirsiniz.
Beypazarı Hava Durumu
Bugüne kadar bir kere yazın, bir defa sonbahar ve son olarak kış mevsiminde Beypazarı‘nı görme fırsatı buldum. Neredeyse dört mevsimde de görmüş oldum. En güzel olduğu dönem kesinlikle yaz aylarıdır. Genel itibariyle Ankara ile benzer iklim şartlarına sahip olsa da tipik Batı Karadeniz iklimini de beraberinde yaşamaktadır.
Kış aylarında -5 ile -10 arasında olan hava sıcaklıkları yaz aylarında 30-35 derecelere kadar çıkmaktadır. Yağış olarak kışın yüksek rakımlarda yoğun kar yağışı görülürken ilçe merkezinde hafif kar yağışı görülmektedir.
Beypazarı’nda Gezilecek Yerler
Kendine özgü tarihi konakları ve taş binalarıyla birazda Safranbolu‘yu anımsatıyor. Ancak bambaşka bir havası, farklı bir çekici tarafı var. Tarihi çarşısında bile gezerken bunu iyiden iyiye hissettiriyor size.
Tarihi Beypazarı Evleri ve Kerpiç Konaklar
Ahşap iskelet üzerine toprak kerpiç kullanılarak yapılan tarihi Beypazarı evlerinden çok sayıda görebilirsiniz. Mimari olarak yakın bölge ile benzer karakteristiğe sahip olan Beypazarı Evleri yazları serin kışları ise sıcak tutacak şekilde dizayn edilmiştir. Kullanılan Ahşap, Toprak ve Taş materyaller sayesinde mükemmel bir doğal yalıtım sağlanmış.
Günümüzde tarihi konakların tamamı sit alanı sayıldığından koruma altına alınmıştır. Ayrıca Hacı Yusuf Tabak Konağı resminde de gördüğünüz gibi üst katlar pansiyon/otel olarak, giriş bölümü ise dükkan, mağaza veya restoran olarak kullanılabilmektedir.
Beypazarı Evleri Nerede?
Geleneksel Beypazarı Mimarisine sahip evlerin en iyi örneklerini görebileceğiniz yer hiç şüphesiz Tarihi Çarşının bulunduğu bölge olacaktır. Unesco Koruma Varlıkları listesinde bulunan bu harika evlere kimi zaman bir otel, kimi zaman mağaza veya müze şeklinde rastlıyoruz.
Özellikle ahşap pencereleri, bölmeli dış duvarları ve yüksek bir yerden baktığınızda görebileceğiniz el yapımı kiremitlerden yapılmış kendine has çatıları görebilirsiniz. Sadece dış görünümüne bakmak yeterli olmayabilir. Mutlaka içerisine de girmeye çalışın.
Tarihi evlerin iç kısmında neredeyse her şey ahşaptan yapılmış. Oturmak için tahta divan, masa, sandalye, dolap ve aklınıza gelebilecek hemen her şey ahşap. Hatta su bardakları bile el yapımı ahşaptan.
Eski Çarşı
Geçmişten günümüze ticareti etkin şekilde kullanan Beypazarlılar tarafından işletilen mağazalar günümüze kadar orijinalliğini kaybetmeden ulaşmayı başarmıştır. İlçeye gelenlerin yoğun olarak alışveriş yaptıkları Tarihi Çarşıda gezerken bakırcıların çekiç sesleri, Beypazarı kurusu satan fırınlardan çıkan enfes kokular ve baklavacıların ikramları eşliğinde tarih dolu bir gezintiye çıkıyorsunuz.
Eski Beypazarı Çarşısına nasıl gidilir? diye soranlara hemen kolay bir yol tarifi yapayım. Çevre yolunda trafik ışıklarının bulunduğu yerden ilçe merkezine doğru dönün. Bu yolu devam ettiğinizde önce modern binaları, banka ve mağazaları göreceksiniz. Sonrasında ise Havuç Heykelinin bulunduğu tarihi kavşaktan kuzey yöne bakarsanız tarihi çarşının girişini göreceksiniz.
Çarşı içerisinde Beypazarı’na özgü yöresel yiyecek, içecek ve eşyalar satılmaktadır. Eski çarşıda bulabileceğiniz ürünlerden bazıları;
- Meyve ve Sebze kuruları (patlıcan, bamya, elma, biber vs.)
- Aktar ve Baharatçılar (iğde, kekik vs.)
- Doğal kil bazlı güzellik ve bakım ürünleri ile temizlik malzemeleri (sabun, losyon vs.)
- Meşhur Beypazarı Cevizli Baklavası (ev yapımı baklava)
- Havuç suyu, şalgam suyu, nar ekşisi, kızılcık özü, böğürtlen özü, yaban mersini özü, soğuk sıkım keçiboynuzu özü, karadut özü
- Süt reçeli, Havuç reçeli, Ayva reçeli, İncir reçeli
- El yapımı dövme bakır ürünler, telkari takılar, gümüş takılar, doğal taştan takılar.
- Geleneksel yöntemlerle çalışan demirci ürünleri
- El yapımı sac ve alüminyum mutfak eşyaları
- Beypazarı kurusu ve simiti yapan fırınlar (ikramda sınır yok)
- Yemeni ve yerel kıyafetler
Çarşı ve sokakları, özgün mimarinin korunması amacıyla araç trafiğine kapatılmış sadece yaya ve engelli araçlarının girişine izin veriliyor. Hızlandırılmış videoda tarihi çarşının bir uçtan diğer uca yaklaşık 8 saniyede geziyorsunuz. Gerçekte olan ise en az 4-5 saatinizi buraya ayırmalısınız.
Suluhan Kervansarayı (Nasuh Paşa Hanı)
Yaklaşık 400 yaşındaki Suluhan Kervansarayı, Beypazarı Eski Çarşının en üst kısmında yer almaktadır. Geçtiğimiz yıllarda restorasyonu biten han duvarları aslına uygun olarak sağlamlaştırılmış ve iç kısmında da bir takım tamirat yapılmış. Ancak han girişinde bulunan giriş bölümünün kemer tavanına yapılan alçı uygulaması ve rengarenk led aydınlatma pek şık olmamış sanki. Maalesef özünden koparıp götürmüş tarihi hanı.
Suluhan‘ın iki farklı girişi olmasına rağmen bugün sadece çarşı tarafındaki giriş kullanılabiliyor. İçeride yöresel ürünler, yiyecek ve içecek satan bir pazar bulunuyor. Tarihi han ve mimarisi çok güzel ama kullanım şeklinden midir bilinmez pek ilgi çekici gelmedi bana.
Eski Osmanlı sadrazamlarından Nasuh Paşa tarafından 1600’lü yılların başında yaptırılan Suluhan’ın yakın zamanda restorasyonu tamamlanarak ilk günkü ihtişamına kavuşmuştur. Restorasyondan önce bir dönem han girişinin kamyon otoparkı olarak kullanılmış olması da acı verici.
– Aşk Çeşmesi
Sulu Han içerisinde yer alan avlunun tam ortasında bulunan tarihi şadırvanın ismidir. Kenar kısımlarında bulunan musluklar günümüzde de faaldir. Ayrıca şadırvan içerisine atılan dilek paralarını da ilginç bir manzara oluşturmuş.
Şadırvan üzerinde muhtemelen restorasyon sırasında bir kütük tabelaya yazılan “Aşk Çeşmesi” buranın gerçek adı mı yoksa sonradan mı böyle bir yazı yazılmış bunu bilemiyorum. Ancak Han avlusunun tam ortasındaki bu eserin, orada oturan konuklar için güzel bir etki bırakacağı kesin.
Ankara’nın sınırlı sayıda olan gezilecek yerlerinden biri ve bence başkentte şimdiye kadar gezdiğim en iyi yerler listesinin başında yer alan Beypazarı ilçe merkezinin dışındaki yerleri keşfe çıkalım.
İnözü Vadisi
Beypazarı’nın hemen Kuzeyinde Bolu Kıbrıscık yolu üzerinde bulunan vadi, İnözü akarsuyu tarafından bugünkü şeklini almıştır. Yüksek kısımlarda bulunan mağara ve oyuklar tarih boyunca kullanılmıştır. Eski tarihlerde yaşam alanı olarak kullanılan bu mağaralar sonraları mezarlık ve depo olarak kullanılmaya başlamıştır.
Eski çağlarda insanlar İnözü Vadisinin kuzey yamacında bulunan mağara ve oyuklarda gıda malzemeleri depolarken, güney yamaçta bulunan mağaralarda ise bozulma ihtimali olmayan ürünler depolamışlardır. Hatta rivayete göre güney yamaçtaki mağaralarda değerli ziynet eşyalarını sakladıkları söylenmektedir. Ancak bugüne kadar herhangi bir arkeolojik çalışma yapılmadığı için definecilerin talanıyla başbaşa kalmıştır.
Kalker bazlı kayalardan oluşması sebebiyle kolayca kazılarak oluşturulan bu mağaralar daha çok yüksek yerlerde bulunuyor olsa da yürünerek gidilebilen mağara ve oyuklarda vardır. Yediler Türbesinin bulunduğu bölgede bu tip mağaraları görmek mümkün.
Ayrıca Türkiye’nin en ünlü soda (maden suyu) işletmelerinden biri olan Beypazarı Maden Suları yine İnözü Vadisinde bulunmakta ve buradan üretim yapmaktadır.
Yediler Türbesi
Vakti zamanında tasavvufun vatanı Horasan’dan Beypazarı’na geldikleri düşünülen alimlerden ve din adamlarından oluşan bir grup tarafından kurulmuş olan dergah günümüzde Türbe olarak ziyaretlere açıktır. İnözü vadisinin hakim kısmında yer alan türbe içerisinde küçük bir sosyal alanda ise gelen ziyaretçilere hediyelik eşya satan butik mağazalar bulunuyor.
Beypazarı Festival Alanı
Her yıl Haziran ayının ilk haftalarında düzenlenen festival ile Beypazarı kültürü ve kendine has ürünler tanıtılmaktadır. Bu dönemde özellikle Ankara ve çevre illerden fazla sayıda ziyaretçi ilçeye gelmektedir. Sonuç olarak festival, ilçeye ekonomik katkı sağlarken aynı zamanda bilinirliğini de artırmaktadır.
Ana tema olarak Beypazarı Evleri ve havucun konu edildiği festival yaklaşık 1 hafta sürmekte ve yoğun ilgi çekmektedir.
Karagöl Milli Parkı (Bolu) ve Dağ Evleri
Sanılanın aksine Ankara değilde Bolu il sınırları içerinde kalan ve Beypazarı – Kıbrıscık yolu üzerinde bulunan Karagöl Milli Parkından da bahsetmemek olmaz. Beypazarı’na yakın konumda bulunan milli park içerisindeki kamp alanı ve dağ evlerini görmelisiniz. Hatta bir gece kalınabilir bile eğer vaktiniz varsa.
Özellikle Karagöl’ün kış manzarasını mutlaka görmenizi tavsiye ederim. Yaz kış açık olan Milli Park için giriş ücreti alınmıyor. Sadece konaklama yapacaklardan gecelik konaklama bedeli talep ediliyor. Göl manzarasına karşı piknik yapmak iyi geliyor. Ayrıca dağ evlerinin içinde bulunan şömine karşısında oldukça güzel zaman geçirebilirsiniz.
Hıdırlık Tepesi
Kaleye benzeyen ve yüksek bir tepeden Beypazarı manzarasını seyre dalabileceğiniz bir konumda bulunuyor. Hıdırlık Tepesine yaya olarak çıkabileceğiniz gibi aracınızla da çıkabilirsiniz. Hakim tepeden kuş bakışı Beypazarı evleri temalı manzarayı bütün ihtişamıyla izlemek isterseniz mutlaka Hıdırlı Tepeye çıkın ve en güzel özçekim fotoğraflarınızı çekin.
Beypazarı Müzeleri
İlçe tarihini yakından öğrenmek, bilgi sahibi olmak isterseniz örnek olarak bir kaç müze önerebilirim. Ayrıca müzeye girişler genellikle ücretsiz olup, Arkeolojik kazılar esnasında keşfedilen tarihi eserlerin sergilendiği müzeler şunlardır;
- Beypazarı Kent Tarihi Müzesi
- Tarih ve Kültür Müzesi
- Beypazarı Yaşayan Müze
- Türk Hamamı Müzesi
- Sanat Evi
Beypazarı Ünlü Yemek ve İçecekleri
Eski çarşı, İnözü Vadisi, Karagöl derken gezdik gezdik yorulduk. Beypazarı’nda ne yenir? Ne içilir? sizler için araştırdım.
Cevizli Baklava
El yapımı kırk katlı, cevizli baklavanın mutlaka tadına bakmanızı öneririm. Burma ve katlı baklava olarak tadabileceğiniz ünlü Beypazarı baklavasının en iyi örneklerini eski çarşıda bulabilirsiniz. Çarşıdaki bütün baklavacılar size ikram edebilmek için sıraya giriyor adeta. Kilogram fiyatı 40-60 TL arasında değişen el yapımı kırk katlı cevizli baklavanın tadını mutlaka keşfedin.
Beypazarı Kurusu
Beypazarının havuçtan sonra en çok bilinen ve aranan yöresel ürünü şüphesiz Beypazarı kurusudur. Paris için kruvasan ne anlama geliyorsa Beypazarı Kurusu da tam olarak bu anlama geliyor işte. Hemen hemen buradaki tüm fırınlarda satılıyor. Hatta ünü sınırlarını aşarak zincir marketlerde satılmaktadır. Ancak yine de orijinali gibi lezzetli değil.
Beypazarı kurusunu eski çarşıda bulunan fırınlardan temin edebilirsiniz. Burada size ikram edilen kuruları geri çevirmeyin derim. Hepsinin de lezzeti bir harika. Alttaki resimde görüldüğü üzere fırından yeni çıkmış, çıtır çıtır mis gibi kokan Beypazarı kurularından tatmadan sakın gelmeyin.
Beypazarı kurusu kilo ile satılmakta olup 1 kilo kurunun fiyatı ortalama 50-60 TL civarındadır. Nem oranı çok az olduğu için Beypazarı kurusu uzun süre (buzdolabında yaklaşık bir yıl) saklanabilmektedir. Bu nedenle bir kaç kilo almanızda yarar var.
Beypazarı Kurusu Nasıl Yapılır?
Un, Süt, Tereyağı, Maya, Tuz ve Tarçın hatta kimi zaman mahlep ile hazırlanan hamurun yüksek sıcaklıktaki taş fırında tepsi içerisinde fırınlanması ile üretilmektedir. Atıştırmalık olarak tüketileceği gibi doyumluk olarak yada çayın yanında yenilebilir. Ayrıca Beypazarı Kurusu, hamur işi olmasına rağmen kalori olarak diğer unlu ürünlere oranla daha düşük bir değere sahiptir.
Beypazarı Havucu
Yıllar boyu orijinalliğini kaybetmeyen tamamen yerli tohumlardan üretilen Beypazarı Havucunun tadına bakmadan önce dilerseniz Havuç suyu olarakta tüketebilirsiniz. Ayrıca Havucun suyundan başka, reçel ve marmelatı da satışa sunulmaktadır.
Güveç ve Eriştesi
Beypazarlı kadınların el emeği erişte (makarna) yemeği ve yerli toprak güveç içerisinde pişirilen etli güveç yemeğini deneyimleyin. Ayrıca kendine özgü testi kebabını da tavsiye ederim.
Beypazarı Hakkında Merak Edilen Sorular
Whatsapp Rota Danışma hattımızdan ve sosyal medya hesaplarımıza ziyaretçilerimizden gelen Beypazarı ile ilgili merak edilen sorular ve cevapları:
Beypazarı piknik alanı nerede?
Beypazarı kayalık bir coğrafya üzerinde yer aldığı için açık piknik alanlarının aksine ormanlık ve vadi üzerinde yer almaktadır. Örneğin İnözü Vadisi veya Karagöl Milli Parkı en yakın piknik yapılacak yerlerdendir. Ayrıca Tekke Yaylası da (Teke Dağı) Beypazarı’nda piknik yapılabilecek alanlardandır.
Bakır süs eşyaları nerede satılır?
Eski çarşıda bir kaç el işçiliği bakır eşya yapan zanaatkar bulunuyor. Bakır gaz lambası, bakır tencere ve tava, bardak, bakırdan kahve fincanı ve cezveleri, işlemeli bakır vazolar ve bakır semaver çeşitlerini bulabilirsiniz. Mesela bir arkadaşınıza veya bir yakınınıza Beypazarı’nı simgeleyen güzel bir hediye olarak bakır hediyelik eşyalardan satın alabilirsiniz.
Beypazarı’nda Üniversite var mı?
Ankara Üniversitesine bağlı Beypazarı Meslek Yüksek Okulu burada bulunmaktadır. 4 yıllık her hangi bir fakülte henüz açılmamıştır.
Beypazarı Alış Veriş nerede yapılır?
En keyifli alışverişi nostaljik Beypazarı Evleri arasında bulunan eski çarşıda yapılır. Mistik baharat ve ev yapımı yöresel ürünlerle dolu Tarihi Çarşının sokaklarında birkaç saat kaybolmak iyi hissettirecektir.
Gümüşçü ve el sanatları üzerine mağazalar nerede?
Beypazarı yeni çarşı (Bankaların bulunduğu bulvarda) civarında Kuyumcular işhanı bulunuyor. Ancak bunun dışında gümüş ve yöreye özgü taşlardan yapılan süs eşyaları ve takılar ilgi çekici güzellikleriyle gözlerinizi kamaştıracaktır.
Tarihi evleri, han, kervansaray ve çarşılarını gezdiğimiz Beypazarı’na veda vakti gelip çatıyor. Ayaklarımız gitmeyi isteme de güzel bir günü dolu dolu geçirmiş olmanın vermiş olduğu hislerle ayrılıyoruz. Başka yerlerde bambaşka hikayelerle karşılaşmak dileğiyle..
MERHABA İSTANBULDA AXİS AVM İÇERİSİNDE
BEYPAZARIBULDUKGIDA STANDIVARMIS SAHIBI SOYLEMISTI AYRICA INSTAGRAMDA NUMARALARI VAR TELEFON UZERINDEN SIPARIS ALIYORLAR,Eski çarşıda çam fıstığı diye yer fıstığı sattılar bana , hakkım haram zıkkım olsun satan esnafa. Yazık esnaf’ta
namusdenen bişey kalmamış.1.5 .2022
İstanbul’da Eminönü ve bir ara zincir marketlerde Beypazarı kurusu görmüştüm ama ne kadar taze olduğu tartışılır tabi. Beypazarı’ndan kargo ile kuru gönderen bir işletme adı bilgisi olmadığından size bu konuda yardımcı olamıyoruz.
Belki çok yersiz bir soru olacak ama yinede sormak istiyorum. Beypazarı kurusunu çok seviyorum ancak İStanbul’da orjinalini bulamıyorum. Kargo ile Beypazarı kurusu gönderen bir fırın var mı bildiğiiz?